Vrijdag 16 november

Holland krijgt in de periode 900-1300 vorm. Wildernis verandert in polderlandschap, dorpen worden steden, burgers worden vrijgemaakt uit het feodale stelsel, ruileconomie maakt plaats voor geldhandel. De kuststrook ontworstelt zich aan het Duitse keizerlijke gezag en ontwikkelt zich tot een autonoom graafschap. Deze periode is vooral vanuit spaarzame historische bronnen beschreven. Daarbij was met name aandacht voor de heersers, de geschiedschrijving gaat nauwelijks over de bewoners. In deze sessie wordt ingegaan op de kansen die archeologisch onderzoek biedt om te voorzien in deze lacune.

Onderzoek naar menselijke begravingen staat niet stil. Geregeld komen nieuwe grafvelden aan het licht en er zijn tal van nieuwe onderzoekstechnieken, zoals LIDAR, 3D-fotogrammetrie en de analyse van isotopen en DNA van de skeletten zelf. Deze technieken kunnen niet alleen nieuwe onderzoeksvragen beantwoorden, maar vergen ook nieuwe en specifieke opgravings- en samplestrategieën. Deze sessie wil een platform bieden aan alle spelers in de Nederlandse archeologie om samen de nieuwste mogelijkheden op het gebied van grafveldonderzoek - van prehistorie tot nieuwe tijd - te verkennen.

Ambachtelijke productie van goederen staat traditioneel sterk in de belangstelling van archeologen die actief zijn in historische stadskernen. Een project in het kader van Oogst voor Malta richt zich op de kenniswinst die de afgelopen decennia is verkregen over die ambachtelijke productie. In de sessie wordt een eerste inzicht in deze inventarisatie gepresenteerd, maar ook een casestudy van een leerlooierij en een meer bedrijfskundige, op historische gegevens gebaseerde blik op ambachten. In de discussie is er gelegenheid om de problematiek wat aan te scherpen.

Deze sessie is een vervolg op die van vorig jaar, waarin Barend van Heusden zijn theorie over cultuuronderwijs ontvouwde. Dit jaar zoomen we in op de groep middelbare scholieren (14-18 jaar), die bij erfgoededucatoren bijna altijd te boek staat als 'moeilijk bereikbaar'. Ze lijken over het algemeen weinig interesse te hebben voor erfgoed/archeologie. Kan de theorie van Cultuur in de Spiegel erfgoededucatoren handvatten bieden om beter aan te sluiten bij de ontwikkeling van deze groep leerlingen? M.a.w. we moeten meer weten over de ontwikkeling van het cultureel zelfbewustzijn van tieners.

Gedurende deze dubbele inloop-sessie kunnen geïnteresseerden het werk in een laboratorium in de praktijk zien en kennismaken met een aantal methoden om ongebruikelijke overblijfselen te onderzoeken. De specialisten Tania Oudemans (organische residuen-analyse), Lucy Kubiak-Martens (botanische macroresten, parenchym en organische residuen) en Hans Huisman (bodem-micromorfologie) geven uitleg gedurende de hele sessie, er is geen vaste begintijd. Kom meekijken, leren en/of uitproberen. Breng eventueel amorfe organische monsters mee (Tania Oudemans zal ze waarderen m.b.v. FTIR-spectroscopie).

Onderzoek naar menselijke begravingen staat niet stil. Geregeld komen nieuwe grafvelden aan het licht en er zijn tal van nieuwe onderzoekstechnieken, zoals LIDAR, 3D-fotogrammetrie en de analyse van isotopen en DNA van de skeletten zelf. Deze technieken kunnen niet alleen nieuwe onderzoeksvragen beantwoorden, maar vergen ook nieuwe en specifieke opgravings- en samplestrategieën. Deze sessie wil een platform bieden aan alle spelers in de Nederlandse archeologie om samen de nieuwste mogelijkheden op het gebied van grafveldonderzoek - van prehistorie tot nieuwe tijd - te verkennen.

Veel veldslagen zijn eenmalige gebeurtenissen, waarbij (duidelijk te interpreteren) sporen ontbreken. Specialistisch materiaalonderzoek en de combinatie van verschillende disciplines is uitermate geschikt om informatie te ontsluiten van deze complexe sites. BAP en SAMPL organiseren deze sessie gezamenlijk, de sessie is bedoeld voor alle archeologische onderzoekers.

Graag delen wij met jullie de resultaten van vier jaar ArcheoHotspots. Wat is er in deze vier jaar gebeurd en wat heeft het ons opgeleverd? En hoe kijken archeologen eigenlijk aan tegen de ArcheoHotspots? In deze sessie zullen we de totstandkoming, de tegenslagen en positieve ervaringen van twee verschillende ArcheoHotspots bespreken. Ook werpen we een blik op de toekomst, want we gaan door met de ArcheoHotspots. Tot slot willen we graag met jullie in gesprek over deze vorm van publieksparticipatie. Daarom nodigen we jullie van harte uit om naar onze sessie te komen en je mening te geven.

Gedurende deze dubbele inloop-sessie kunnen geïnteresseerden het werk in een laboratorium in de praktijk zien en kennismaken met een aantal methoden om ongebruikelijke overblijfselen te onderzoeken. De specialisten Tania Oudemans (organische residuen-analyse), Lucy Kubiak-Martens (botanische macroresten, parenchym en organische residuen) en Hans Huisman (bodem-micromorfologie) geven uitleg gedurende de hele sessie, er is geen vaste begintijd. Kom meekijken, leren en/of uitproberen. Breng eventueel amorfe organische monsters mee (Tania Oudemans zal ze waarderen m.b.v. FTIR-spectroscopie).

De sessie 'Highlights' vormt de combinatie van drie verschillende voormalige sessies of programmaonderdelen van de Reuvensdagen, namelijk de Toppers, Goed gevonden en de W.A. van Es-prijs. 'Highlights' kenmerkt zich door de afwisseling van wat korte met iets langere presentaties en zal zorgen voor een mooie afsluiting van de Reuvensdagen.

De W.A. van Es-prijs is een aanmoedigingsprijs van de Rijksdienst voor het Cultureel Erfgoed voor jong onderzoekstalent op het gebied van de Nederlandse archeologie. De prijs is vernoemd naar W.A. van Es, oud-directeur van de Rijksdienst voor het Oudheidkundig Bodemonderzoek. Deze archeologieprijs wordt afwisselend toegekend aan een proefschrift of een masterscriptie. In 2018 komen dissertaties in aanmerking. Aan de prijs zijn een bedrag van € 2000 en een oorkonde verbonden. De uitreiking vindt traditiegetrouw plaats tijdens de Reuvensdagen en aansluitend verzorgt de winnaar een presentatie.